ترا (Terra) یک پروتکل مبتنی بر شبکه کازموس (Cosmos) است که مجموعه‌ای از استیبل‌کوین‌های الگوریتمی را راه‌اندازی نموده که توسط توکن لونا (LUNA) پشتیبانی می‌شوند.
تنها با نگاهی به استیبل‌کوین‌های پیشروی بازار رمزارزها (رمزارزهای وابسته به قیمت دارایی‌هایی خاص، معمولاً دلار آمریکا)، می‌توان مشاهده نمود که اوضاع اصلاً چنان که انتظار می‌رود پایدار (Stable) به نظر نمی‌رسد. به عنوان مثال، ساختار حاکمیتی مبهم تتر (USDT)، دادخواستی که از سوی دادستان کل نیویورک مطرح شده و برخی موارد دیگر، شرایط نامساعدی را برای دارندگان این رمزارز ایجاد کرده‌اند.
در مقابل، استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز همواره سعی بر آن داشته‌اند که با حفظ وابستگی‌ها و پیوندهای خود، با استفاده از الگوریتم‌ها به جای تأمین ذخایر هنگفت وجوه نقدی، از مسائل حاکمیتی مشابه با تتر جلوگیری کنند. در اینجا، رمزارز ترا یو‌اس‌دی (TerraUSD)، تولید شده توسط ترافورم (Terraform Labs)، یکی از همین استیبل‌کوین‌ها است که از طریق مجموعه‌ای از آربیتراژورها که رمزارز پرنوسان ترا، یعنی لونا (LUNA) را (که اکنون به عنوان هفتمین رمزارز بزرگ بازار نیز شناخته می‌شود) خرید و فروش می‌کنند، پیوند خود با دلار آمریکا را حفظ کرده است. لونا همچنین یک توکن حاکمیتی است که به هولدرهای خود اجازه می‌دهد تا با آراء خود در نحوه حاکمیت پروتکل سهیم باشند.
چه کسی ترا را خلق کرد؟
اکوسیستم ترا در سال ۲۰۱۸، در بستر استارت‌آپی به نام ترافورم (Terraform Labs) که توسط دو کوون (Do Kwon) و دنیل شین (Daniel Shin) تأسیس شده بود، راه‌اندازی گردید.
ترا چطور عمل می‌کند؟
ترا به منظور حفظ تعادل استیبل‌کوین‌های خود، در عین ضرب و نیز سوزاندن توکن‌ها، آربیتراژ را نیز تشویق می‌کند.
در این بستر، پیش از خرید هر توکن UST، کاربران در ابتدا باید مقداری از آن را ضرب کنند و هزینه انجام این کار نیز با توکنهای LUNA پرداخت می‌گردد. این پروتکل نیز توکنهای LUNA را دریافت می‌کند و می‌سوزاند. این عمل، عرضه این رمزارز را محدود نموده و افزایش اندک در قیمت LUNA را به دنبال دارد. از طرف دیگر، برای ضرب توکنهای LUNA، همین فرآیند به صورت برعکس و از طریق استیبل‌کوین‌های UST صورت می‌گیرد. در نهایت، بار دیگر، توکنهای UST نیز می‌سوزند و قیمت این رمزارز نیز به میزان کمی افزایش می‌یابد.
اما چه چیزی کاربران را به انجام تمام این فرآیندها تشویق می‌کند؟
علاوه بر امکان استفاده از این دارایی‌ها به منظور دریافت برخی خدمات، یک فرصت آربیتراژ بالقوه نیز در این فرآیند برای کاربران وجود خواهد داشت. آربیتراژورها یا همان معامله‌گرانی که از اختلاف قیمت‌های کوچک سود می‌برند، با فروش توکنهای LUNA در ازای دریافت UST در زمانی که قیمت UST کمتر ۱ دلار است و عکس این عمل در زمانی که قیمت UST بیشتر از ۱ دلار است، به کنترل قیمت UST کمک می‌کنند. برای مثال، اگر UST به ۰.۹۵ دلار کاهش یابد، معامله‌گران می‌توانند مقادیری از آن را خریداری کنند و از طرفی دیگر، آن را به قیمت ۱ دلار و اینبار به صورت توکنهای LUNA به فروش برسانند. با انجام این کار، مقدار عرضه UST کاهش می‌یابد و بنابراین، قیمت این دارایی دوباره بالا می رود.
همین مکانیزم در دیگر استیبل‌کوین‌های ترا، از جمله استیبل‌کوین وابسته به وون کره جنوبی و دیگری وابسته به سبدی از ارزهای پیشروی جهانی که توسط صندوق بین‌المللی پول نیز اجرا می‌شود.
لازم به ذکر است، در وایت‌پیپر ترا همچنین ادعا شده که الاستیک بودن عرضه توکنهای LUNA به این معناست که این استیبل‌کوین‌ها هرگز از روند قیمت نرمال خود خارج نمی‌شوند، اما با این حال، موفقیت این رمزارز به علاقه مستمر آربیتراژورها به UST بستگی دارد. اگر این معامله‌گران به احتمال موفقیت یا شکست UST شک کنند و یا پول خود را به پروژه دیگری منتقل نمایند، برخی از تحلیل‌گران معتقدند که بازگشت UST به قیمت ۱ دلار غیرممکن خواهد بود. به عبارت دیگر، در این پروژه هم مانند بسیاری از پروژه‌های رمزارزی وابسته به بازارهای آزاد، چگونگی شرایط و روحیه جامعه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
دیگر چه مواردی ترا را خاص می‌کنند؟
توکنهای این پروژه بر روی اکوسیستم کازموس (یک چارچوب بلاکچینی که توسط Cosmos Hub، Cronos و Thorchain راه‌اندازی شده) ساخته شده‌اند. برخلاف اتریوم، که ایمنی همه توکن‌ها در آن بر اساس الگوریتم اثبات کار بلاکچین اتریوم حفظ می‌شود، پروتکل‌های مبتنی بر کازموس می‌توانند توسط استخراج‌کنندگان مستقل و اپلیکیشن‌محور پشتیبانی شوند.
از آنجایی که کازموس، نوعی پروتکل بلاکچینی مبتنی بر قرارداد هوشمند به شمار می‌رود، بنا بر این می‌توان از کوین‌های ترا نیز در هر یک از اپلیکیشن‌های ساخته شده بر روی این پروتکل استفاده نمود. همچنین، امکان استفاده از کوین‌های ترا در سراسر این بلاکچین نیز به کمک پروتکل میرور (توسعه یافته توسط ترافورم) فراهم شده است.
پروژه ترا در اواخر ماه سپتامبر سال ۲۰۲۱، یک بهروزرسانی به نام کولومبوس ۵ (Columbus-5) را راه‌اندازی کرد که در پی آن، پروتکل «ارتباطات میان زنجیره‌ای» (IBC) به ترا اجازه می‌داد تا با سایر بلاکچین‌ها نیز به راحتی تعامل داشته باشد. از برجسته‌ترین رویدادهایی در پی این بهروزرسانی محقق شدند، می‌توان به امکان استفاده از ترا در یک پروتکل بیمه به نام اوزون (Ozone) و پشتیبانی نسخه دوم پل میان‌زنجیره‌ای وورم‌هول (Wormhole V2) از UST اشاره نمود.
آیا می‌دانستید؟
رمزارز UST توانست در سال ۲۰۲۱ از استیبل‌کوین DAI نیز پیشی گرفته و به بزرگترین استیبل‌کوین غیرمتمرکز از نظر ارزش بازار تبدیل گردد. تا ماه مارس سال ۲۰۲۲، این رمزارز، از ارزش بازاری معادل با ۱۳.۴ میلیارد دلار برخوردار بود. البته با وجود این، هر دوی این استیبل‌کوین‌ها همچنان تا رسیدن به استیبل‌کوین‌های متمرکزی مانند USDT (با ارزش بازار ۸۰ میلیارد دلار) و USDC (با ارزش بازار ۵۳ میلیارد دلار) راه زیادی دارند.
چه کسی در حال توسعه بر روی ترا است؟
از میان پروژه‌هایی که بر روی شبکه ترا راه‌اندازی شده‌اند به سه مورد مهم می‌توان اشاره کرد که عبارتند از:
- اَنکِر (Anchor)؛ یک پرتکل وام‌دهی بر بستر ترا که سرمایه قفل شده در آن (TVL) به ۱۱.۵ میلیارد دلار می‌رسد.
- لیدو (Lido)؛ یک پروتکل استیکینگ که امکان استفاده از همان دارایی‌های استیک شده را فراهم می‌کند.
- اَستروپورت: یک بازارساز خودکار برای توکنهای ترا.
ترا (LUNA) را از کجا خریداری کنیم؟
شما می‌توانید رمزارز ترا یا همان لونا را در بسیاری از صرافی‌های متمرکز به راحتی خریداری کنید که از بزرگترین آن‌ها می‌توان به بایننس، کوکوین، هوُوبی و بای‌بیت اشاره نمود.
آینده ترا
آینده پروتکل ترا در حقیقت وابسته به آینده استیبل‌کوین‌هایی است که زیربنای آنند. آیا ممکن است که استیبل‌کوین‌های متمرکز وابسته به دلار آمریکا چنان در سیستم مالی ایالات متحده (شاید از طریق یک ارز دیجیتالی بانک مرکزی) جا بیفتند که جایگزین‌های غیرمتمرکز آن‌ها به طور کل مورد فراموشی واقع شوند؟
یا از سوی دیگر، آیا ممکن است که استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز از دلار آمریکا فاصله بگیرند و با نقدینگی متعلق به خود پروتکل حمایت شوند؟
آیا آربیتراژورها از LUNA خسته شده و تمام استیبل‌کوین‌های موجود در پروتکل‌های ترا را به کل ترک نموده و آن‌ها را همچون رمزارزهایی از جمله بیسیس (Basis) و امپتی ست دالر (Empty Set Dollar) به گور خواهند فرستاد؟
تمام این موارد، شبهه‌ها و گماه‌هایی است که به هر صورت در مورد این پروژه وجود دارد، اما این را هم باید در نظر داشت که تا کنون چند پروژه بی‌نقص و بدون هیچ‌گونه اشکال خلق شده است؟