سال ۲۰۲۱ سال مهمی برای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) بود اما با افزایش محبوبیت فضای مالی غیرمتمرکز (DeFi) و جدیدترین نسخه وب یعنی Web3، خطراتی نیز وجود دارد.
رایج ترین روش‌های کلاهبرداری در NFTها
اگر یک معامله‌گر فعال در حوزه NFT باشید، جلوگیری از تمام کلاهبرداریهای موجود در دنیای توکن‌های غیرقابل تعویض همواره ممکن نخواهد بود. رایج‌ترین کلاهبرداریهای تجربه شده در حوزه NFTها عبارتند از فیشینگ، NFTهای تقلبی و پامپ و دامپ‌ها.
دنبال کردن جریانات سرمایه، اولین قدم در هر فعالیتی است که هکرها در پیش می‌گیرند. طی سال گذشته، هکرها از طریق هک‌های مرتبط با حوزه رمزارزها توانسته‌اند جمعاً مبلغی نزدیک به ۱۴ میلیارد دلار را به سرقت ببرند و تعداد جرایم رمزارزی نیز با وجود افزایشی ۷۹ درصدی طی این سال، همچنان در حال رشد و گسترش است و این تازه ابتدای راه این حوزه به شمار می‌رود. اما معامله‌گران NFTها چگونه از خود در برابر کلاهبرداری‌ها محافظت می‌کنند؟
هر فرد پیش از هر چیز باید آگاهی و اطلاعات خود از این بازار را افزایش دهد. همچنین با درک رایج‌ترین انواع کلاهبرداریهای NFTها، می‌توان از امنیت بیشتر دارایی‌ها اطمینان حاصل نمود.
مهمترین موضوعی که باید به آن توجه کنید این است که هر نوع پامپ و دامپ در حوزه NFTها چیزی نیست که دوست داشته باشید در معرض آن قرار بگیرید. کلاهبرداران NFTها از «اطلاعات پوچ» برای بالا بردن قیمت کف (پایین‌ترین قیمت در هر دارایی یا هر مجموعه دارایی) یک NFT مورد علاقه شما استفاده می‌کنند و پس از موفقیت در این تاکتیک‌ها، دارایی‌های خود را می‌فروشند و دست دیگران را خالی می‌گذارند. همچنین، یکی دیگر از ترفندهای کلاهبرداری رایج، کلاهبرداری از طریق پشتیبانی فنی است. اگر کاربر تلگرام یا دیسکورد باشید، تا کنون حتما کلاهبرداریهای رمزارزی که توسط برخی افراد سودجو در این بسترها انجام می‌شوند را شاهد بوده‌اید.
این نوع کلاهبرداری‌ها، نوعی فیشینگ پنهانند که طی آن‌ها کلاهبرداران از پاپ‌آپ‌هایی جعلی برای هدایت کاربران به صفحاتی با ظاهری معمولی استفاده می‌کنند که دقیقاً از روی کیف پول‌های رمزارزی شبیه‌سازی شده‌اند. از سوی دیگر، خریدارانی که به تازگی به این دسته معاملات وارد شده‌اند، ممکن است هر پیشنهاد کمکی در زمینه سرمایه‌گذاری در NFTها را بپذیرند؛ در این نقطه، کلاهبرداران دیجیتالی ورود کرده و اطلاعات خصوصی افراد تازه‌کار را از آن‌ها درخواست نموده و از این اطلاعات برای سرقت تمام دارایی‌های آن‌ها استفاده می‌کنند.
سومین روش رایج کلاهبرداری در زمینه NFTها، همچنین در دنیای حقیقی نیز به گوش کسی غریبه نیست. هنرمندان عموماً زمان زیادی را به طرح‌های اصلی خود اختصاص می‌دهند و برای ارائه یک اثر هنری اصیل، تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند. این امر در مورد NFTها هم صادق است؛ به نحوی که ایجاد یک مجموعه NFT نیز به صرف مدت زمان زیادی احتیاج خواهد داشت. اما کلاهبرداران در اینجا، آثار حقیقی برخی هنرمندان را بدون رعایت حق مالکیت به NFT تبدیل نموده و خریداران نیز، از سوی دیگر، با اعتقاد به آنکه بر روی یک اثر هنری اصیل سرمایه‌گذاری می‌کنند، قیمت‌هایی بالا را برای خرید آن آثار پیشنهاد می‌دهند؛ غافل از آنکه ارزشپپپپ آنچه خریده‌اند، به هیچ‌وجه با اثر حقیقی قابل مقایسه نیست.
آیا NFTها اسکم هستند؟
پاسخ به این سؤال به طور کل «خیر» خواهد بود! NFTها کلاهبرداری نیستند؛ برعکس، حوزه NFTها یک حوزه معاملاتی و تجاری بزرگ و پررونق است.
NFTها می‌توانند اقلامی کلکسیونی مانند کارت‌های بیس بال در گذشته باشند. این توکن‌ها می‌توانند به نوعی بازی‌ها و سرگرمی‌های دیجیتالی اختصاص یابند، اثر هنری ارزشمندی را نمایانگر باشند و یا فقط یک لحظه خاص را یادآور شوند.
از آنجا که امنیت و انطباق، دو موضوع نسبتاً پیچیده در فضای رمزارزها به شمار می‌روند، NFTها نیز در این مورد همچنان تا حدودی آسیب‌پذیر هستند. علاوه بر این، رمزارزها، بلاکچین و NFTها در حقیقت همانند کودکان جدیدی در یک محله تازه هستند که دیگر بچه‌ها و بزرگسالان محله هنوز چیز زیادی درباره آن‌ها نمی‌دانند. در این میان نیز، هر چیز ناشناخته، می‌تواند خطراتی را هم با خود به دنبال داشته باشد. در ابتدای سال جاری، کاربران بزرگترین بازارگاه NFTها یعنی OpenSea، در معرض یک حمله فیشینگ قرار گرفتند و حداقل ۳۲ کاربر نیز در این رخداد NFTهای خود به ارزش جمعاً ۱.۷ میلیون دلار را از دست دادند.
NFTها اسکم نیستند، اما گاهی اوقات به راحتی می‌توان آن‌ها را به سرقت برد و یا از طریق آن‌ها به انجام کلاهبرداریهای مختلفی دست زد؛ بنا بر این، تا زمانی که بازار NFTها به رشد خود در جهت تکامل ادامه می‌دهد، تعداد حملات همراه با آن هم افزایش خواهد یافت؛ همچنین در این میان، هکرها نیز همواره در حال افزایش سطح خلاقیت و دانش فنی خود بوده‌اند و در نهایت، این موارد بیش از هر زمان در طی سال گذشته، کلاهبرداریهای بسیاری در فضای توکن‌های غیر قابل تعویض را موجب شده بودند. به عنوان مثال در سال ۲۰۲۱، برخی هکرها توانستند تعداد بسیاری از NFTهای موجود در بازارگاه نیفتی گِیت‌وِی (Nifty Gateway) را به سرقت برده و حتی با استفاده از کارت‌های اعتباری کاربرانی که احراز هویت دو مرحله‌ای (۲FA) را فعال نکرده بودند، برای خرید NFTهای بیشتر تا سقف ۱۰ هزار دلار اقدام کنند.
چگونه می‌توان از کلاهبرداریهای حوزه NFTها به دور ماند؟
برای جلوگیری از کلاهبرداریهای مربوط به NFTها، خوب است که همواره اخبار را در نظر داشته باشید و همچنین، امنیت دیجیتالی خود را تا بالاترین سطح ممکن بهینه‌سازی کنید و خود را با درخواست‌های مبهم و پاپ‌آپ‌های عجیب و غریب درگیر نکنید.
کاربران فضای رمزارزها همچنان در حال آشنایی بیشتر با خطرات و ریسک‌های مربوط به سرمایه‌گذاری در NFTها و ایمن نگه داشتن توکن‌های خود هستند. در حقیقت، اگر شما هم یک NFT خریداری کرده‌اید و یا قصد خرید یک یا چند مورد را دارید، مهم است بدانید که چگونه از کلاهبرداریهای NFT در قبال خود جلوگیری کنید. شما در این راستا می‌توانید به عنوان یک کاربر، اقدامات پیشگیرانه متعددی را ترتیب دهید تا از دارایی‌های خود در برابر سرقت، کلاهبرداری و هک محافظت نمایید.
اول از همه، بهتر است که از هرچه انجام می‌دهید و یا تصمیم به انجام آن دارید، آگاه باشید. به عنوان مثال، برای پیشگیری از قرار گرفتن در معرض رویدادهای پامپ و دامپ، حتماً باید تاریخچه تراکنش‌های NFT مورد نظر خود را بررسی نمایید؛ اگر همه معاملات در حدود یک تاریخ خاص انجام شده باشند، بهتر است که کمی بیشتر در مورد تصمیمات آتی خود فکر کنید. همچنین، اطلاعات تماس و یا صفحات اجتماعی مینت‌کننده یا همان سازنده توکن را جستجو کرده و در مورد آن‌ها نیز تحقیق نمایید.
از سوی دیگر، همواره به خاطر داشته باشید که اطلاعات خصوصی شما، تنها و تنها متعلق به شما هستند! پس هرگز کلیدهای خصوصی کیف پول خود را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید و به پیشنهادات مشکوک یا درخواست‌های نامتعارف افراد سودجو نیز اعتنا نکنید. نیازی به گفتن نیست، همیشه حساب‌های خود را با استفاده از روش‌های ساده‌ای مانند ۲FA ایمن کنید. این کمترین کاری است که می‌توانید در قابل سرمایه خود انجام دهید.
هنگامی که آثار هنری و NFTها به سرقت می‌روند، در برخی مواقع دیگر کاری از دست کسی بر نمی‌آید؛ اما تا پیش از آن، می‌توان با بررسی دقیق حساب‌های سازندگان توکن‌ها، پیام‌های منتشر شده طرفداران و منتقدین پروژه‌ها در رسانه‌های اجتماعی و نیز فوروم‌های مربوط به هر دارایی، مثل هر مورد دیگری در فضای رمزارزها، در مورد آن‌ها تحقیق نمایید و به این ترتیب، با اطلاعات کامل به این حوزه ورود کنید. همچنین، برخی از بازارهای NFT اکنون در حال توسعه ابزارهای جدیدی هستند که می‌توان از آن‌ها برای اسکن بلاکچین‌های عمومی به منظور یافتن NFTهای تقلبی استفاده نمود. در نهایت نیز همیشه به یاد داشته باشید که معمولاً نمی‌توان هیچ تیک آبی مشخصی که تأییدی بر صلاحیت و اصالت افراد باشد را در حساب‌های کاربری کلاهبرداران مشاهده نمود.
آیا NFTها ارزش ریسک کردن را دارند؟
اگر همواره قدم‌های خود را شمرده بردارید و اقدامات پیشگیری و امنیتی لازم را به طور صحیح و کامل انجام دهید، NFTها می‌توانند دنیایی کاملاً جدید و مناسب را جهت سرمایه‌گذاری در فضای دیجیتال به شما ارائه دهند.
لازم به ذکر است، با وجود آنکه اکنون در میانۀ مسیر پرطلاتم NFTها قرار داریم، اما موضوع قابلیت سرمایه‌گذاری در NFTها و یا اسکم بودن این حوزه همچنان در میان افراد بسیاری مورد بحث واقع می‌شود. این در حالی است که با ارزش بازار کلی ۴۰ میلیارد دلاری، شاید دیگر حتی نیازی به توضیح موفقیت توکن‌های غیرقابل تعویض نباشد! البته، همچنان احتمال کلاهبرداری در مورد NFTها همچنان وجود خواهد داشت و حتی برخی از پلتفرم‌هایی که ممکن است به طور روزانه با آن‌ها مواجه شوید نیز گاهاً زیاد قابل اعتماد نخواهند بود؛ اما این به معنای آن نیست که تمام NFTها اسکم هستند. در واقع ریسک موجود در این حوزه همانند همان خطراتی است که حتی ممکن است در زندگی روزمره نیز با آن‌ها روبه‌رو شوید. وقتی آماده سرمایه‌گذاری در یک NFT هستید، مهم است که بدانید ارزش دارایی توکنیزه شده‌ای که خریداری می‌کنید، تنها در خود تصویر خلاصه نمی‌شود. در حقیقت، ارزشی که در دارایی اصلی توکنیزه شده وجود دارد آن چیزی است که به NFTها ارزشی عملی اعطا می‌کند.