ان‌اف‌تی چیست؟
ظهور ان‌اف‌تی‌ها، یکی از مهمترین شواهد به دست آمده در مورد قابلیت‌های حوزۀ رمزارزها در زمینۀ نوآوری و تأثیر این قابلیت‌ها در تشکیل روندهای جدید به شمار می‌رود؛ اما ان‌اف‌تی (NFT) مخفف چیست؟ ان‌اف‌تی‌ها به توکن‌هایی اشاره دارند که به صورت دیجیتالی در بلاکچین تأیید شده و به نحوی، منحصر به فرد و غیر قابل تعویض هستند. این توکن‌ها را می‌توان تقریباً در هر نوع دسته‌بندی استفاده نمود، اما بیش از هر چیز، از آن‌ها در عرصه‌هایی چون هنر و موسیقی، و یا در بازی‌های ویدیویی مبتنی بر بلاکچین، به عنوان آیتم‌هایی منحصر به فرد و قابل خرید و فروش استفاده می‌شود.
یکی از مهمترین حوزه‌هایی که ان‌اف‌تی‌ها به سرعت در بر گرفتند، دنیای هنر بود؛ جایی که این توکن‌های دیجیتالی به قیمت ده‌ها میلیون دلار در حراجی‌های بزرگ و حتی بازارگاه‌هایی فراتر از آن‌ها به فروش می‌رسیدند. هنرمندان نوظهوری که زمانی آثار خود را به صورت رایگان در صفحات اجتماعی پست می‌کردند یا به قیمتی بسیار ارزان به فروش می‌رساندند، متوجه شدند که می‌توانند با استفاده از فناوری بلاکچین و ان‌اف‌تی‌ها، استعداد خود را در بستری بسیار بزرگتر به نمایش درآورند.
با این که ان‌اف‌تی‌ها در ابتدا در سال ۲۰۱۷ و با ظهور یک اپلیکیشن غیرمتمرکز (DApp) به نام کریپتوکیتیز (CryptoKitties)، که کاربران می‌توانستند در آن گربه‌هایی مجازی را خریداری، معامله و یا کلکسیون کنند، در کانون توجهات قرار گرفتند؛ اما هنوز هم روزهای آغازین این توکن‌های غیرقابل تعویض و محبوب به پایان نرسیده است.
پس از اینکه ارزش بازار ان‌اف‌تی‌ها در سال ۲۰۲۰ و در پی رشدی نزدیک به ۳۰۰ درصد، به بیش از ۲۵۰ میلیون دلار رسید، این دارایی‌های دیجیتالی جذاب، نه تنها کلکسیونرها و تریدرها، بلکه هنرمندان و افراد خلاق بسیاری را نیز به خود جلب کردند. یکی دیگر از نشانه‌های رشد پذیرش این نوع بازار در میان جوامع، تعداد کیف پول‌هایی بود که تراکنش‌های مربوط به ان‌اف‌تی‌ها بر روی آن‌ها انجام می‌شد؛ این مقدار در سال ۲۰۲۰، تقریباً دو برابر شده و به بیش از ۲۲۲ هزار کیف پول رسید.
برای اینکه در مورد ان‌اف‌تی‌ها چیزی شنیده باشید، لازم نیست مدت زیادی را در فضای رمزارزها سپری کرده باشید؛ حتی لازم نیست اصلاً در این فضا حضور داشته باشید! وقتی با این تکنولوژی آشنا شوید، احتمالاً طولی نمی‌کشد که تصمیم بگیرید مانند بقیۀ افراد جامعه در مسیر ان‌اف‌تی‌ها قدم بگذارید و برای فروش آثار خود یا خرید چند اثر هنری دیجیتالی برای تنوع بخشیدن به پورتفوی خود تلاش کنید. اما قبل از اینکه این کار را انجام دهید، بهتر است به درک مناسبی از اکوسیستم ان‌اف‌تی‌ها و مفهوم آن رسیده باشید.
ان‌اف‌تی‌ها چگونه کار می‌کنند؟
ان‌اف‌تی‌ها با دیگر توکن‌های موجود در شبکۀ ERC-20 مانند DAI و LINK تفاوت بسیاری دارند؛ در توکن‌های غیرقابل تعویض (Nunfungible Tokens – NFTs)، هر توکن منحصر به فرد است و نمی‌توان آن را به اجزاء کوچکتر تقسیم نمود. این توکن‌ها امکان واگذاری یا تخصیص مالکیت هر نوع دادۀ دیجیتالی منحصر به فرد را فراهم می‌کنند و به این ترتیب، می‌توان با استفاده از آن‌ها، دارایی دیجیتالی مربوط به هر توکن را بر روی بلاکچین اتریوم (به عنوان دفتر کل عمومی) ردیابی نمود.
هر ان‌اف‌تی، نوعی دارایی دیجیتالی است که به عنوان یک نسخۀ قابل خرید و فروش و غیرقابل تعویض از یک دارایی دیجیتالی یا غیر دیجیتالی ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، یک ان‌اف‌تی میتواند مالیکیت دارایی‌های واقعی مانند اسناد قانونی و أمضاها، و یا آثار هنری دیجیتالی مانند ویدیوها یا موسیقی را نیز در بلاکچین تثبیت کند.
اما ان‌اف‌تیِ هنر دیجیتالی چیست؟ ان‌اف‌تیِ هنر دیجیتالی، در حقیقت یک دارایی مبتنی بر شبکۀ اتریوم است که به عنوان گواهی بر مالکیت و اصالت یک اثر هنری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هر ان‌اف‌تی در یک لحظه تنها میتواند یک مالک داشته باشد. در این نوع توکن‌ها، شناسۀ منحصر به فرد و ابرداده‌ای که نمی‌توان مشابه آن را در هیچ توکن دیگری پیدا کرد، به عنوان سندی عمل می‌کند که مدیریت مالکیت اثر مربوطه را میسر می‌سازد. همچنین برای ایجاد این شناسۀ منحصر به فرد و ابرداده، از قراردادهای هوشمندی استفاده می‌شود که به کمک آن‌ها تخصیص مالکیت صورت گرفته و کنترل قابلیت انتقال ان‌اف‌تی‌ها میسر خواهد بود.
وقتی شخصی یک ان‌اف‌تی را تولید یا به عبارت دیگر، ضرب (mint) می‌کند، او در واقع در حال اجرای یک کد از قرارداد هوشمندی است که از استانداردهای مختلفی مانند ERC-721 پیروی می‌کند. این داده‌ها در بلاکچین، یعنی جایی که ان‌اف‌تی‌ها عملکرد خواهند داشت، ذخیره می‌شوند.
علاوه بر این، ان‌اف‌تی‌ها از برخی ویژگی‌های منحصر به فرد دیگر نیز برخوردارند که در تصویر ذیل به آن‌ها اشاره شده:
ارزش ان‌اف‌تی‌ها چقدر است؟
به صورت تئوری، تمام افراد می‌توانند آثار خود را توکنیزه کرده و آن‌ها را به عنوان ان‌اف‌تی به فروش برسانند، اما در حقیقت طی سال‌های اخیر، این توکن‌های چند میلیون دلاری بودند که بیشتر توجهات را به خود جلب می‌کردند؛ حتی به عنوان مثال، اخیراً شخصی به نام گرایمز (Grimes) برخی از نقاشی‌های دیجیتالی خود را با قیمتی بیش از ۶ میلیون دلار به فروش رساند و در فضای رمزارزها سر و صدای زیادی به پا کرد.
البته لازم به ذکر است، هنر تنها چیزی نیست که توکنیزه شده و به صورت ان‌اف‌تی به فروش می‌رسد؛ به عنوان مثال، جک دورسی (Jack Dorsey)، مدیرعامل سابق توئیتر، اولین توئیت منتشر شدۀ خود در این شبکه اجتماعی را در سال گذشته با قیمت ۲.۵ میلیون دلار به فروش رساند.
شرکت فرانسوی سورِر (Sorare)، که کارت‌های معاملاتی فوتبالی را به شکل ان‌اف‌تی ارائه می‌دهد، از طریق فروش توکن‌های خود توانست مبلغی معادل با ۶۸۰ میلیون دلار (۴۹۸ میلیون پوند) را جمع‌آوری کند.
با تمام این اوصاف، بهتر است توجه داشته باشید که همانند رمزارزها، نگرانی‌هایی نیز در مورد اثرات تخریبی ان‌اف‌تی‌ها بر محیط زیست وجود دارد.
چرا ان‌اف‌تی‌ها تا این حد مورد توجه قرار گرفته‌اند؟
اگرچه ان‌اف‌تی‌ها تا سال ۲۰۱۷ به بلاکچین اتریوم راه پیدا نکردند، این توکن‌ها برای اولین بار در بازۀ سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در صنعت رمزارزها ظهور یافتند؛ اما با این حال، از سال ۲۰۱۷ به بعد، بیشتر توکن‌های غیرقابل تعویض در بلاکچین اتریوم قابل معامله بودند. اکنون نیز، با وجود آن که اتریوم تنها بلاکچینی نیست که می‌توان این نوع توکن‌ها را بر روی آن ضرب و معامله کرد، اما محبوب‌ترین آن‌ها است. لازم به ذکر است، استاندارد اصلی ان‌اف‌تی‌ها در بلاکچین اتریوم، استاندارد ERC-721 است.
هنگامی که یک تراکنش در شبکۀ اتریوم انجام می‌شود، کیف پولی که آن فرآیند را شروع می‌کند باید کارمزد ماینرهای این شبکه که به عنوان کارمزد گس نیز شناخته می‌شود را پرداخت کند. اما مسئله‌ای که در شبکۀ اتریوم برای توکن‌های غیرقابل تعویض وجود دارد این است که اتریوم شبکه‌ای بسیار گران قیمت است و این امر، زمانی که تقاضا برای انجام تراکنش‌ها در این شبکه زیاد باشد، ممکن است کارمزدهای گس مربوط به خرید و فروش ان‌اف‌تی‌ها را تا ارقامی غیرمنطقی افزایش دهد.
افزایش قیمت این کارمزدها تابعی از محبوبیت ان‌اف‌تی‌ها و نیز عدم مقیاس‌پذیری نسخه فعلی بلاکچین اتریوم است. البته مسئلۀ مربوط به مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم با تغییر الگوریتم اجماع این بلاکچین از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS)، در فرآیند راه‌اندازی شبکه اتریوم ۲ (ETH 2.0) برطرف خواهد شد؛ اما تا آن زمان، سازندگان ان‌اف‌تی‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا آثارشان ارزش پرداخت کارمزدهای هنگفت این شبکه را دارند، یا بهتر است بلاکچین دیگری را امتحان کنند و یا حتی به طور کلی صنعت ان‌اف‌تی‌ها را کنار بگذارند؟
ان‌اف‌تی‌ها با وجود اینکه از سال ۲۰۱۲ در میان جوامع رمزارزی وجود داشته‌اند، اخیراً به دلیل فعالیت‌های افراد مشهور و انحصاری بودنشان محبوب‌تر از هر زمان به نظر می‌رسند. برای مثال، لوگان پائول (Logan Paul) پیش از مبارزه با فلوید مِیْ‌وِدِر (Floyd Mayweather)، به هوادارانش پیشنهاد داد که با خرید کارت‌های تجمیع ان‌اف‌تی وی، برندۀ اولین نسخه‌های کالکشنیِ کارت‌های پوکمون باشند.
در بازۀ زمانی اخیر، که از آن به عنوان دورۀ «خیز طلایی» نیز یاد می‌شود، سایت‌های معاملاتی ان‌اف‌تی‌ها، از جمله OpenSea، رشد بسیاری را در پذیرش میان جوامع تجربه کرده‌اند. با این حال، آیا این میتواند صرفاً یک هیجان سوداگرانه و یا حبابی باشد که در نهایت و در پی تلاش افراد پرقدرت برای نقد کردن این دارایی‌های نامشهود، خواهد ترکید؟
با وجود آن که تورمِ بیش از حدِ ارزش، مدت زمان درازی است که به بخش جدا نشدنی مدل بیزینس دنیای هنر بدل شده، ان‌اف‌تی‌ها ممکن است راه حل‌های جدیدی را برای هنرمندان کوچکتر فراهم کنند. به عنوان مثال، یکی از مزایای اصلی ان‌اف‌تی‌ها این است که حق امتیاز هر اثر هنری یا موسیقیایی همیشه تنها به سازندۀ آن پرداخت می‌شود، حتی اگر ارزش آن با فروش مجدد افزایش یابد. به این ترتیب، ممکن است بتوانیم در آینده، دنیایی را بدون لیبل‌های شرکتی و مافیای این عرصه متصور باشیم، جایی که هنرمندان بیشترین سود را از فروش آثار خود دریافت خواهند نمود.
ان‌اف‌تی‌ها همچنین می‌توانند به عنوان ابزار بالقوه‌ای برای تغییر زندگی تولیدکنندگان محتوا بدل شوند که به کمک آن قادر خواهند بود از همان هنری کسب درآمد کنند که والدینشان، به احتمال زیاد، آن را به عنوان «اتلاف وقت» تلقی می‌کردند.
چه ان‌اف‌تی‌ها را دوست داشته باشید و چه آن‌ها را بیهوده تلقی کنید، چه بخواهید یک ان‌اف‌تی بخرید و چه بخواهید موسیقی و آثار هنری خود را به صورت ان‌اف‌تی ضرب کنید، ان‌اف‌تی‌ها همواره در حال جلب توجه بسیاری از افراد هستند. افراد بسیاری نیز همواره منتظر فرصت‌های سریع‌تر ثروتمند شدن یا مصیبت‌های احتمالی هستند که ممکن است در پی کانسپتی که هنوز در ابتدای راه به نظر می‌رسد رخ دهند.
آیا ان‌اف‌تی‌ها دنیای هنر را متحول خواهند کرد؟
ان‌اف‌تی‌ها قطعا دنیای هنر را متحول خواهند کرد. به عنوان مثال، هنر غارنشینان ماقبل تاریخ به دوران پارینه سنگی یا همان عصر حجر، بین سال‌های ۲۹۰ هزار تا ۷۰۰ هزار پیش از میلاد بازمی‌گردد. با این حال، اکنون هنر از نقاشی‌های غارنشینان و حکاکی‌های صخره‌ای بسیار فاصله گرفته و ان‌اف‌تی‌ها نیز راه‌های جدیدی برای کسب درآمد از آثار خود و یا جذب مخاطبان دیگر را به افراد خلاق ارائه می‌دهد.
اگر می‌پرسید که چگونه توکن‌های غیرقابل تعویض جهان هنر را تغییر داده‌اند، کافی است به حراجی کریستیز (Christies) با بیش از ۲۵۰ سال سابقه نگاه کنید. در همین حراجی بود که هنرمند دیجیتالی، مایک وینکلمن (Mike Winkelmann)، با نام مستعار بیپل (Beeple)، یکی از آثارش با نام «Everydays: The First 5000 Days را در قالب JPG به قیمت ۶۹ میلیون دلار به فروش رساند. همین امر نشانه‌ای بود که ثابت کرد فضای بلاکچین چقدر بر هنر مدرن تأثیر گذاشته است.
این قیمت، بیپل را در میان سه هنرمند برتر از نظر میزان درآمد از طریق حراج آثار خود قرار داد. به این ترتیب، همچنان که ممکن است این ان‌اف‌تی‌ها را مانند برخی دیگر از آثار فروخته شده در حراجی معروف کریستیز، در موزه نیز تماشا کنید، می‌توانید مطمئن باشید که هنرمند این آثار نیز از این که هنرشان در بلاکچین نیز تأیید شده لذت خواهند برد. داستان بیپل، همچنین از این جهت که مشارکت او در دنیای هنرهای زیبا تنها از زمانی شروع شد که او به صورت تصادفی با ان‌اف‌تی‌ها آشنا شد و نشان داد که یک هنرمند جدید چقدر سریع میتواند به یک پدیده در عصر هنر دیجیتال تبدیل شود، قابل توجه است.
هنگامی که کریستیز اعلام کرد که یکی از ان‌اف‌تی‌های بیپل را به حراج می‌گذارد، تقریباً یک پنجم از ۳۳ خریدار این اثر را سرمایه‌گذاران آسیایی تشکیل می‌دادند و در نهایت نیز، این سرمایه‌گذار رمزارزی سنگاپور، متاکوان (MetaKovan) بود که در این حراجی پیروز شد.
بیپل تنها کسی نیست که سرمایۀ هنگفتی از طریق ان‌اف‌تی‌ها برخوردار شد. به عنوان مثال، کریپتوپانک‌ها (CryptoPunks) را در نظر بگیرید؛ مجموعه‌ای از ۱۰ هزار کاراکتر غیرعادی ۲۴ در ۲۴ پیکسلی، شامل شخصیت‌ها، زامبی‌ها و فضایی‌هایی که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شدند. کریپتوپانک‌ها، که به عنوان اولین ان‌اف‌تی‌های ساخته شده در شبکۀ اتریوم و به عنوان الهام‌بخش‌ترین ان‌اف‌تی‌ها در این بازار شناخته می‌شوند، به سرعت در میان طرفداران ان‌اف‌تی‌ها محبوب شده و هیجانات بسیاری را به سوی این حوزه جذب نمودند.
این هنرمندان دیجیتالی نیز، همانند بیپل، با فروش ان‌اف‌تی‌های هنری خود، از جمله ۹ پرتره با قیمت نزدیک به ۱۷ میلیون دلار در حراجی کریستیز، توجهات بسیاری را به خود جلب کردند. لازم به ذکر است نادر بودن هر کدام از کریپتوپانک‌ها دلیل اصلی ارزشمند بودن این ان‌اف‌تی‌ها به شمار می‌رود. به عنوان مثال، کریپتوپانک شماره ۶۳۵، یکی از همان نه پرترۀ مشهور که در حراجی کریستیز به فروش رسید، با پوست آبی رنگ و یک عینک آفتابی بر چشم، یکی از تنها نه پرترۀ فضایی‌های موجود در این مجموعه است.
از سوی دیگر، موزیسین معروف، گریمز نیز با فروش نسخۀ ان‌اف‌تی آثار هنری و ویدیوهای خود، توانست سرمایه‌ای معادل با حدوداً ۶ میلیون دلار را به دست آورد. برترین اثر ان‌اف‌تی او نیز ویدئویی به نام «مرگ پیر» (Death of the Old) بود که تنها یک نسخه از آن وجود داشت. این ان‌اف‌تی به تنهایی نزدیک به ۳۸۹ هزار دلار قیمت داشت.
ارزش ان‌اف‌تی‌ها (NFTs) حول ماهیت غیر قابل تعویض بودن این دارایی‌های دیجیتالی شکل می‌گیرد؛ این ویژگی آن‌ها را از دیگر رمزارزها جدا می‌کند. هر ان‌اف‌تی دارای مجموعۀ ویژگی‌های منحصر به فردی از جمله اندازه، کمیابی، خالق آثار ان‌اف‌تی شده و برخی دیگر ویژگی‌ها است و بنابراین نمی‌توان آن را با دارایی دیگری معاوضه نمود.
از سوی دیگر، بیت‌کوین (BTC) یک دارایی قابل معاوضه است. به عنوان مثال، شما اگر ۱ بیت‌کوین در اختیار داشته باشید و آن را با ۱ بیت‌کوین دیگر مبادله کنید، هیچ چیز تغییر نخواهد کرد، یا به عبارت دیگر، ارزش دارایی شما کم و یا زیاد نخواهد شد؛ به این ترتیب، شما هنوز همان مقدار بیت‌کوینی را در اختیار دارید که در ابتدا داشتید.
همین امر در مورد ارزهای فیات مانند دلار آمریکا، یورو و یا دیگر دارایی‌های قابل تعویض نیز صدق می‌کند. هر یک دلاری یا یک یورویی با هر اسکناس یک دلاری یا یک یورویی دیگر، بدون توجه به مواردی مانند شماره سریال اسکناس‌ها و یا اینکه اسکناس را در جیب خود نگه داشته‌اید و یا در حساب بانکی، قابل تعویض است. البته در اینجا بهتر است توجه داشته باشید که اگر یک سکۀ فیات قدیمی و کلکسیونی را در اختیار دارید، این سکه میتواند به عنوان یک دارایی غیر قابل تعویض در نظر گرفته شود.
یک مثال دیگر، کارت‌های بیس‌بال هستند که با توجه به تفاوت تمام این کارت‌ها با یکدیگر، بسیار به توکن‌های غیر قابل تعویض شبیهند؛ ارزش هیچ کدام از این کارت‌ها با همدیگر برابر نیست. اتفاقاً، مفهوم و کانسپت توکن‌های غیر قابل تعویض یا همان ان‌اف‌تی‌ها نیز ارتباط خود را با لیگ بزرگ بیس‌بال (MLB)، انجمن ملی بسکتبال (NBA) و سایر سازمان‌های ورزشی، تیم‌های خصوصی و دیگر ورزشکاران کاملاً حفظ کرده است.
ان‌اف‌تی‌ها در چه زمینه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
آیتم‌هایی مانند آثار هنری و حتی املاک و مستقلات در دنیای واقعی را می‌توان با ان‌اف‌تی‌ها در بستر بلاکچین تثبیت کرد. این کالاهای ملموس دنیای واقعی می‌توانند به کمک ان‌اف‌تی‌ها «توکنیزه» شوند تا در عین کاهش خطر کلاهبرداری، امکانات گسترده‌تری در زمینۀ خرید، فروش و یا انجام معاملات مشابه نیز برای آن‌ها مهیا گردد.
هنر
بیشترین کاربرد ان‌اف‌تی‌ها در حوزۀ هنرهای قابل برنامه‌ریزی (دیجیتالی) است که خلاقیت و تکنولوژی را به طور منحصر به فرد با یکدیگر ترکیب می‌کند. به کمک ان‌اف‌تی‌ها، اکنون آثار هنری گوناگونی با نسخه‌های تک و یا محدود در بازار دیجیتال قابل خرید و فروشند. این آثار در عین حال، برای ایجاد تغییرات در موقعیت‌های مختلف نیز قابل برنامه‌ریزی هستند و در اینجا، این قراردادهای هوشمند و اوراکل‌ها هستند که به هنرمندان اجازه می‌دهند، تصاویری ایجاد کنند که متناسب با نوسانات قیمت دارایی‌های دیجیتالیِ مبتنی بر بلاکچین، همواره در حال تغییرند.
مُد و پوشاک
بلاکچین، با توجه به تمام مزایایی که به دست‌اندرکاران بخش زنجیرۀ تامین وعده داده، اکنون به سادگی با دنیای مد و پوشاک درآمیخته است. مصرف‌کنندگان می‌توانند به راحتی اطلاعات مالکیت اقلام و لوازم جانبی خریداری شدۀ خود را به صورت آنلاین بررسی کرده و ریسک جعلی بودن کالاهای مورد نظر خود را به پایین‌ترین حد ممکن برسانند. به عنوان مثال، کاربران می‌توانند به سادگی کد QR چاپ شده بر روی تگ‌های قیمتی پوشاک و لوازم جانبی خریداری شدۀ خود را اسکن کرده و اطلاعات مورد نظر خود را بازیابی نمایند.
مجوزها و گواهینامهها
ان‌اف‌تی‌ها همچنین می‌توانند مزایای قابل توجهی در زمینۀ تأیید مجوزها و گواهینامهها فراهم کنند. به عنوان مثال، دانشجویان معمولاً گواهی‌نامه‌های تکمیل دوره‌های آموزشی خود را به دو صورت فیزیکی و دیجیتالی، مشابه هر مدرک یا مجوز دیگر، دریافت کنند، اما با این حال، آغاز اشتغال افراد در شرکت‌ها و یا مؤسسات به طور معمول منوط به ارائۀ یک کپی از این گواهینامهها است.
این در حالی است که مدیران این مؤسسات می‌توانند برای دسترسی به این گواهینامهها به راحتی و تنها با استفاده از ان‌اف‌تی‌ها، در مصرف انرژی، زمان و کاغذ صرفه‌جویی کنند. گواهینامهها و مجوزهای مبتنی بر ان‌اف‌تی‌ها، زمان صرف شده در بررسی و تایید کردن این نوع اسناد را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. در نتیجۀ استفاده از این روش، بررسی و اثبات رسمیت و اصالت گواهینامهها نیز بسیار آسان‌تر خواهد بود.
زمینه‌های ورزشی
برخی از جدی‌ترین نگرانی‌های مربوط به صنایع ورزشی، مربوط به بلیط‌ها و کالاهای تقلبی هستند؛ اما بلاکچین، راه حلی ایده‌آل برای حل این گونه مشکلات است. ویژگی تغییرناپذیری در فناوری بلاکچین در جلوگیری از کالاهای کلکسیونی تقلبی و بلیط‌ها بسیار مؤثر واقع خواهد شد.
صنعت گیمینگ
ان‌اف‌تی‌ها همچنین در صنعت بازی‌سازی و گیمینگ رمزارزی نیز ورود کرده‌اند و تا کنون تأثیرات بسیاری از خود در این عرصه بر جای گذاشته‌اند. کریپتوکیتیز (CryptoKitties) اولین پروژه‌ای بود که در سال ۲۰۱۷ ویژگی‌های بازی‌ها را با ان‌اف‌تی‌ها ترکیب کرد و با ایجاد توکن‌های ان‌اف‌تیِ گربه‌های دیجیتالی بر روی بلاکچین امکان مبادله و خرید و فروش آن‌ها را برای کاربران مهیا نمود. این پروژه به قدری موفق بود که حتی به دلیل افزایش بسیار زیاد حجم تراکنش‌ها در شبکۀ اتریوم، مسدود شدن کوتاه‌مدت ابن شبکه را با خود به دنبال داشت.
از آن زمان به بعد، صنعت گیمینگ به یکی از زمینه‌های کاربردی کلیدی برای ان‌اف‌تی‌ها بدل شد که البته با توجه به امکان خرید و فروش و حتی مبادلۀ محصولاتی مانند پوشش‌های کاراکتر‌ها و آیتم‌های مختلف در داخل بازی‌ها – که قبلاً به صورت سنتی خریداری می‌شدند و امکان فروش دوباره آن‌ها وجود نداشت – زیاد دور از انتظار نبود.
با توجه به آنکه شرکت‌های بازی‌سازی سنتی و استارت‌آپ‌های غیرمتمرکز به دنبال سرمایه‌گذاری روی کارت‌های دیجیتالی، آثار هنری و حتی مد و پوشاک مبتنی بر بلاکچین بودند، با ظهور ان‌اف‌تی‌ها، میان این دو گروه نقطۀ اشتراک بسیار مهمی به وجود آمد. به این ترتیب، می‌توان اظهار داشت که ان‌اف‌تی‌ها، اکنون همانند دستی که در دستکش فرو می‌رود، صنعت گیمینگ را تکامل بخشیده‌اند. ارتباط ان‌اف‌تی‌ها و صنعت گیمینگ نیز، با توجه به آرزوی همیشگی گیمرها برای کسب درآمد در عین بازی کردن و به رقابت پرداختن با یکدیگر، این صنعت را تا حد زیادی دگرگون خواهد ساخت.
ان‌اف‌تی‌ها چگونه دنیای دیجیتال را از نو خلق می‌کنند؟
ان‌اف‌تی‌ها (توکن‌های غیر قابل تعویض)، خواسته‌های کلکسیونرها، سرمایه‌گذاران و تریدرها را به طور یکسان اجابت می‌کنند. این توکن‌ها در حقیقت، نسخه‌های دیجیتالی برخی از محصولات دنیای واقعی مانند یک اثر هنری هستند که مالکیت هر اثر برای مالک آن را به صورت کاملا دیجیتالی اثبات می‌کنند. این امر، در حوزه‌هایی مانند دنیای هنر، که در آن صاحب نسخه رسمی و منحصر به فرد اثر بودن بسیار ارزشمندتر از در اختیار داشتن نسخه‌های کپی برداری شدۀ آن است، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار خواهد بود.
به عنوان مثال، مجسمه داوود را در نظر بگیرید؛ آیا ترجیح می‌دهید که صاحب مجسمۀ اصلی باشید، یا در اختیار داشتن یک نسخۀ کپی از آن نیز برای شما کافی است؟ البته پاسخ این سوال میتواند متناسب با ارزشی که هر اثر هنری برای هر شخص ایفا می‌کند بستگی داشته باشد. اما به طور کلی، همین مفهوم در مورد ان‌اف‌تی‌ها نیز صادق است؛ به این نحو که صاحبان این دارایی‌های دیجیتالی، که گواهی مالکیتشان بر روی بلاکچین تأیید می‌شود، معتقدند که یا قیمت این دارایی‌ها افزایش خواهد یافت و یا خود این آثار ان‌اف‌تی شده، ارزشی بی‌نهایت را به کلکسیون آن‌ها اضافه خواهند نمود.
قابلیت تعویض‌پذیری و یا عدم وجود آن، عامل اصلی تعیین‌کنندۀ میزان ارزش هر ان‌اف‌تی است که همچنین خلق دوبارۀ جهان دیجیتالی را میسر خواهد ساخت. ارزش ان‌اف‌تی‌ها، همانند تمام آثار هنری دنیای واقعی، از ایده‌های نوابغ خلاقی سرچشمه می‌گیرد که ارزشی بسیار بزرگ را به هر اثر اعطا می‌کنند.
در حوزۀ ان‌اف‌تی‌ها بازارگاه‌های متعددی وجود دارند که کاربران می‌توانند در آن‌ها توکن‌های غیر قابل تعویض خود را ضرب کرده و به فروش برسانند و یا ان‌اف‌تی‌های مورد علاقۀ خود را خریداری کنند. انجام این کار به طور کلی مستلزم داشتن یک کیف پول دیجیتالی حاوی رمزارز جهت خرید مستقیم توکنی است که مورد نظر دارید. به طور کلی، بسترهای مختلف بسیاری برای خرید مستقیم ان‌اف‌تی‌ها و یا خرید این توکن‌ها با واسطه‌هایی مانند حراجی‌ها وجود دارد. امکان خرید ان‌اف‌تی‌ها، نه تنها در پلتفرم‌های دیجیتالی، بلکه در چندین خانۀ حراجی مشهور مانند سُوث‌بای (Sotheby) و یا کریستیز (Christies)، که می‌توانند این توکن‌ها را در ازای دریافت رمزارز به فروش برسانند نیز فراهم شده است.
چگونه ان‌اف‌تی‌ها را خرید و فروش کنیم؟
عملکرد اکثر بازارگاه‌های مربوط به ان‌اف‌تی‌ها مشابه با خانه‌های حراجی است. شما می‌توانید در این پلتفرم‌ها برای هر ان‌اف‌تی قیمت پیشنهادی خود را تعیین نموده و صبر کنید تا ببینید برندۀ نهایی این مزایده شما خواهید بود یا خیر. با این حال، برخی از وب‌سایت‌های دیگر، مانند eBay، امکان خرید ان‌اف‌تی‌ها در لحظه و بدون مزایده را نیز فراهم کرده‌اند که در آن‌ها، ان‌اف‌تی‌ها را می‌توان بدون پیشنهاد دادن قیمت و صرفاً با پرداخت هزینۀ تعیین شده برای هر اثر خریداری نمود.
وب‌سایت‌های اوپن‌سی (OpenSea)، سوپر رِر (SuperRare)، فَوندِیشن (Foundation)، رَریبل (Rarible) و مینتِبل (Mintable) نمونه‌هایی از بازارگاه‌های معاملاتی ان‌اف‌تی‌ها هستند.
توجه داشته باشید که هر کدام استفاده از این بازارگاه‌ها، منوط به استفاده از تنظیمات و کیف پول‌های دیجیتالی خاص هر کدام از آن‌ها است و در حال حاضر هیچ کیف پول واحدی وجود ندارد که در تمامی سایت‌ها قابل استفاده باشد. در این میان، کیف پول متامَسک (Metamask) پرکاربردترین کیف پول رمزارزی در باب خرید و فروش و نگهداری ان‌اف‌تی‌ها به شمار می‌رود. کیف پول‌های دیگری نیز از جمله فورماتیک (Formatic)، تُوروس (Torus)، کوین‌بیس (Coinbase) و پُورتیس (Portis) وجود دارند که امکان خرید و فروش و ذخیره ان‌اف‌تی‌ها در آن‌ها هم مهیا شده است.
برای فروش هر ان‌اف‌تی که قبلاً خریداری و یا ضرب شده، همواره پرداخت مبالغی رمزارز به عنوان کارمزدهای مرتبط با شبکۀ مربوطه الزامی است که این مبالغ، کارمزدهای تراکنش‌ها در شبکه (به عنوان مثال، کارمزد گس در شبکه اتریوم) و هزینۀ خدمات فروش نهایی بازارگاه مربوطه را شامل خواهند بود.
همانطور که پیشتر گفته شد، ان‌اف‌تی‌ها را همچنین می‌توان همانند هر نوع دارایی دیگر در بازارهای ثانویه بازخرید کرده و با به فروش رساند. برای انجام این کار نیز بهتر است مطمئن شوید که ان‌اف‌تی مورد نظر در کیف پول رمزارزی شما قرار گرفته و برای فروش در بازارگاه دلخواهتان هم لیست شده است. همچنین توجه داشته باشید، با وجود آنکه احتمال افزایش ارزش هر ان‌اف‌تی در طول زمان وجود دارد، اما ارزش این توکن‌ها در بلند‌مدت یا حتی کوتاه‌مدت هرگز تضمین شده نخواهد بود.
در هنگام ضرب هر ان‌اف‌تی، بسته به پلتفرمی که از آن استفاده می‌کنید، می‌توانید قیمت «خرید لحظه‌ای» توکن خود و یا قوانین مربوط به مزایدۀ آن، از جمله قیمت آغاز مزایده را تعیین کنید. در برخی مواقع پس از فروش ان‌اف‌تی، هر بار که همان توکن در آینده معامله شود نیز، بخشی از کارمزد هر معامله به کیف پول شما واریز خواهد شد.
ان‌اف‌تی‌ها چه مشکلاتی را به همراه دارند؟
با وجود عدم امکان سرقت فیزیکی ان‌اف‌تی‌ها، حفظ امنیت در مورد این توکن‌ها همچنان امری بسیار مهم و گاهاً مشکل‌ساز خواهد بود. صنعت ان‌اف‌تی‌ها نیز، همانند صنعت رمزارزها، صنعتی نوپا و نوظهور است که در آن توسعه‌دهندگان هنوز در حال برطرف کردن باگ‌ها و پیچیدگی‌های ریز و درشت بوده و کاربران نیز همچنان در حال یادگیری جوانب آن هستند.
به این ترتیب، مطمئناً برخی دشواری‌ها و مشکلات نیز در مسیر پیش روی این صنعت وجود خواهد داشت. صنعت ان‌اف‌تی‌ها توانست در مدت زمانی کوتاه و در آغاز مسیر خود، در کانون توجهات قرار بگیرد؛ بنا بر این، در صورتی که کنترل آن به دست افراد نادرست بیفتد، نمی‌توان چیزی به جز وقوع یک فاجعه را به دنبال آن انتظار داشت.
تازه‌واردان حوزۀ رمزارزها ممکن است همچنان در حال تلاش برای یادگیری نحوۀ ارسال بیت‌کوین یا اتر به آدرس‌های درست باشند، اما با رشد ان‌اف‌تی‌ها، حالا باید مطالب جدید دیگری را نیز در مورد کیف پول‌های متاسک و بلاکچین‌های مختلفی که ان‌اف‌تی‌ها بر روی آن‌ها ساخته می‌شوند، یاد بگیرند. این در حالی است که یادگیری تمام این موارد به صورت هم‌زمان برای کاربران جدید، بسیار طاقت‌فرسا بوده و حتی ممکن است رخداد اشتباهاتی غیرقابل جبران در فضای غیرمتمرکز را برای آن‌ها به دنبال داشته باشد.
همچنین در این میان، برخی مسائل امنیتی نیز وجود دارد که بررسی و در نظر داشتن آن‌ها بسیار حائز اهمیت است. با وجود آنکه ماهیت غیرقابل تغییر بلاکچین در راستای جلوگیری از کلاهبرداری‌ها تنظیم شده، این فناوری نتوانسته کلاهبرداران حوزۀ ان‌اف‌تی‌ها را به طور کامل متوقف کند. بازیگران مخرب همواره راه‌های نفوذ به بازارهای نوپا را پیدا می‌کنند و ان‌اف‌تی‌ها نیز، به ویژه در مورد موضوعاتی همچون کپی‌رایت، از این قاعده مستثنی نیستند.
به عنوان مثال، بنا بر گزارش‌ها، برخی کلاهبرداران اخیراً موفق شده بودند که توئیت‌های منتشر شده در برخی حساب‌های توئیتری را به صورت ان‌اف‌تی و بدون ذکر نام نویسندۀ اصلی، به فروش برسانند. پس از این اتفاق، با وجود آنکه این نوع کلاهبرداری توسط توسعه‌دهندگان و شبکۀ اجتماعی توئیتر متوقف شد، اما ان‌اف‌تی‌ها باز هم از خطرات مشابهی که در مسیر پیشرفت خود با آن رو به رو هستند در امان نخواهند ماند.
نگاهی به آینده
بازار ان‌اف‌تی‌ها تنها در طول یک سال به رشد بسیار چشمگیری دست یافت؛ در سال ۲۰۲۰، اکثر پلتفرم‌های محبوب ان‌اف‌تی‌ها هنوز وجود نداشتند و این در حالی است که این حوزه از همان ابتدای سال ۲۰۲۱، با افزایش بی‌سابقه‌ای در میزان فعالیت‌ها و حجم تراکنش‌های مربوط به توکن‌های غیر قابل تعویض مواجه شد. حتی اگر این روند با سرعت کمتری ادامه یابد، نرخ کلی پذیرش ان‌اف‌تی‌ها (مانند هنر رمزارزی)، به احتمال زیاد، همچنان در سال‌های آینده بی‌نظیر خواهد بود.
با وجود آنکه ارزش‌گذاری توکن‌های غیرقابل تعویض ممکن است دشوار باشد، به طور کلی ویژگی‌هایی مانند منحصر به فرد بودن، قابلیت مبادله و خرید و فروش و اینکه آیا هنرمند اصلی اثر شخصاً ان‌اف‌تی را تولید کرده یا خیر، همگی در تعیین قیمت نقش هر ان‌اف‌تی نقش خواهند داشت.
اکنون نیز احتمال می‌رود که موج بعدی بازار ان‌اف‌تی‌ها در راستای ورود این توکن‌ها به حوزۀ دیگری رخ دهد که بازار رمزارزها را به شدت دچار تغییر کرده است؛ فایننس غیرمتمرکز (DeFi).