در این مقاله راهنمای «شهر رمزارزی»، به فرهنگ رمزارز-محور شهر دبی، برجستهترین پروژهها و افراد، زیرساختهای مالی آنها، و مکانهایی که میتوانید در آنها دورههای آموزشی مربوط به بلاکچین را بیابید، مورد بررسی قرار میگیرد.
دبی، بزرگترین شهر امارات متحدۀ عربی و پایتخت امارت همنام خود، یعنی دبی(یکی از هفت امارت یا پادشاهیِ تشکیلدهنده مجموعه امارات) است. این شهر که از صحرای عربستان برخاسته و با خلیج فارس هم مرز است، با آسمانخراشهای درخشان، جمعیت چند قومیتی و فضای پیشرفته و طرفدار کسبوکار، تضادی بسیار زیبا و کامل را با منظره خود ایجاد کرده است.
دبی، پیش از آنکه به دلیل رشد سریع و خیل عظیم تاجران جواهرات در بازار طلا با عنوان «شهر طلا» مشهور شود، در سال ۱۵۸۰ توسط یک تاجر ونیزی به عنوان منبع مروارید شناخته شد. این شهر که در ابتدا به عنوان یک حوزه تجاری، مسیر شکوفایی خود را از یک دهکده ماهیگیری کوچک آغاز کرده بود، در قرن نوزدهم مجموعهای از قراردادهای دفاعی را با انگلستان امضا کرد و پس از اینکه به عنوان بندری آزاد و بدون مالیات بر صادرات و واردات شناخته شد، برخی زمینهای این شهر، به بازرگانان اهدا گردید.
دبی، با گذشت بیش از یک قرن و تقویت ثروت نفتی خود، به عنوان یک مرکز معاف از مالیات ظهور کرده و موقعیت خود را به عنوان یک شهر بینالمللی در جهان تثبیت نمود که هم در عمل و هم در تئوری، واقعیت دنیای اطراف خود را منعکس میکند. این موضوع را میتوان با در نظر داشتن نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۰ دبی، که پس از به تعویق افتادن به دلیل ویروس کرونا تا ماه مارس سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد یافت، به بهترین وجه برجسته کرد.
در حال حاضر، امارات متحده عربی که در مرکز تنشهای جهانی (عراق، ایران، پاکستان و افغانستان در سمت شمال و یمن در جنوب خلیج فارس) قرار دارد، به عنوان یک حوزه بیطرف شهرت پیدا کرده است. ترکیبی از بیطرفی نسبی ژئوپلیتیکال، قدرت نظامی مدرن و پیشرفته و نیز محیط تجاری دلپذیر، این دولت را با کشور سوئیس، کشوری کوهستانی که پادشاهان و اشراف اروپایی مدتهاست طلاهای خود را در آن ذخیره کردهاند، قابل مقایسه نموده است.
مرکز معاملاتی کالاهای دبی(DMCC)، با تکیه بر موقعیت این شهر (در میانه دو حوزه آفریقا و اوراسیا)، بر این موضوع که «دبی امکان دسترسی به ۶۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان در کمتر از ۸ ساعت را فراهم کرده است» صحه میگذارد. این امر همچنین با توجه به موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای فرهنگی این کشور (با توجه به اینکه تقریباً ۹۰ درصد از جمعیت آن را افراد غیر بومی تشکیل میدهند) بسیار منطقی به نظر میرسد. همچنین فرودگاه بینالمللی دبی یا DXB یکی از پررفتوآمدترین فرودگاههای جهان به شمار میرود که به طور سالانه، نزدیک به ۸۸ میلیون مسافر در آن جابجا میشوند.
این جمعیت انبوه مهاجرانِ در رفتوآمد به شهر دبی، انرژی غیرقابل وصفی را به این شهر هدیه کرده که تپش قلب دبی را ممکن میکند؛ به طور روزانه، مردم بسیاری با دلایل مختلف به شهر میآیند!
جاذبههایی مانند برج خلیفه (بلندترین ساختمان جهان)، دبی مال (بزرگترینمرکز تجاری در جهان) هتل هفت ستاره برج العرب و جزایر جهانی و نخل جمیرا (که گویی با شن و ماسه اطراف خود در میانه اقیانوس نقاشی شدهاند)، این مکان را به طور سالیانه، به قطبی برای حدود ۲۰ میلیون گردشگر تبدیل کرده است. این جمعیت، طبیعتاً ثروتمندان حوزه رمزارزها را نیز شامل میشود و این موضوع نیز در نهایت به برقراری کنفرانسهای رمزارزی بسیار در این ناحیه منجر شده است.
هر یک از امارتهای مجموعه امارات متحده عربی، قوانین خاص خود را دارد که آنها را در مورد صنعت بلاکچین متمایز میکند؛ اما با این حال، این کشور در مجموع به شدت طرفدار رمزارزها است و حتی به بهانه پنجاهمین سالگرد خود، قصد دارد که نوعی تمبرهای NFT شده را منتشر کند. قطب تجاری این کشور یعنی شهر دبی نیز، به عنوان پیشگام مهمی در این زمینه شناخته میشود.
این شهر حتی چانگپنگ ژائو (Changpeng Zhao)، مدیر عامل صرافی بایننس را نیز بسیار به خود جذب کرده بود؛ تا حدی که در ماه اکتبر سال ۲۰۲۱ یک آپارتمان را در دبی خریداری نمود. CZ همچنین در یک انجمن در سنگاپور اظهار داشت که «دولت دبی بسیار رو به پیشرفت بوده و در این شهر محیط تجاری بسیار خوبی فراهم شده است». صرافی بایننس، همچنین در ماه دسامبر سال ۲۰۲۱، با رؤسای مرکز تجارت جهانی دبی، که اخیراً به یک قانونگذار در فضای رمزارزها تبدیل شده، یک قرارداد همکاری امضا کرد.
فرهنگ رمزارزی
علیرغم وجود پاندمی کرونا، شهر دبی در سال ۲۰۲۱، چندین رویداد رمزارزی بزرگ را میزبانی کرد که البته در این میان، با وجود آزمایشهای اجباری بسیار، پیش از ورود افراد به این شهر، کرونا نیز تا حد زیادی تحت کنترل این دولت باقی مانده بود.
به عنوان مثال، اجلاس هوش مصنوعی و بلاکچین امارات (AIBC UAE)، در ماه می سال ۲۰۲۱ و در شهر جشنواره دبی ، در نزدیکی محل ساخت برج نهر دبی برگزار شد. ماه اکتبر همین سال نیز رویدادهای متعددی از جمله اکسپوی رمزارزی دبی (که مملو از خودروهای عجیب و غریب بود)، همایش «جهان وب ۳» (World of Web3) یا WOW (که در آتلانتیس پالم برگزار شد) و همایش «بلاکچینِ آینده» (که بخشی از یک کنفرانس فناوری عظیم که در آن کشورها و شرکتهای بزرگ به طور یکسان غرفههایی را برای ارائه بهترین نوآوریهای خود به جهان راهاندازی کردند به نام GITEX بود) را تجربه نمود. همچنین، حتی همایش «بلاکچین جهانی» نیز در این میان، یک مسابقه بوکس خیریه بین اینفلوئنسرهای رمزارزی را میزبانی نمود.
در مقایسه با فرهنگ رمزارزی موجود در سیلیکون ولی، میامی و برلین، حال و هوای دبی به وضوح سنتیتر است. همچنین به طور ویژه در طول تابستان و گرمای شدید این فصل، دبی شهری سرپوشیده و مجهز به تهویه مطبوع و فضاهای شرکتی مناسبی است. از سوی دیگر، در حالی که همایش «بیتکوین ۲۰۲۱» در میامی، هم از نظر انرژی و هم از نظر نوع لباس پوشیدن افراد شبیه به یک جشنواره موسیقی ساحلی بود و در آن همچنان هودیها، یونیفرمهای اصلی متخصصان تکنولوژیک بودند، دبی هم برای کسانی که به دنبال زندگی و کاری مشابه هستند، شهر بسیار مناسبی خواهد بود.
همانند میامی، مهمانیهای قایقی نیز به عنوان یک رویداد جانبی محبوب بازدیدکنندگان کنفرانسها در دبی ، فرصتهای خوبی را برای اینفلوئنسرها، سرمایهگذارانها، کارآفرینان، معاملهگران و روزنامهنگاران فراهم میکند تا از تماشای مناظر آتلانتیس پالم و آرامش موجود نهایت استفاده را ببرند. تعاملات آنها نیز در این شهر، اغلب از طریق نرمافزارها انجام میشود. همچنین مشروبات الکلی هم در این شهر، تنها به صورت محدود در هتلها، کلوپهای خصوصی و خانهها مجاز است (اگرچه در همسایگی شرجه در شمال کاملاً غیرقانونی است). استفاده از لباسهای شنای غربی نیز به همین ترتیب در سواحل مجاز است، اما در دیگر مکانهای عمومی این شهر حفظ و رعایت عرف انتظار میرود. لازم به ذکر است که شرطبندی و قمار، طبق قوانین شرعی امارات متحده در شهر دبی غیرقانونی است.
کِریل میشانین (Kirill Mishanin)، یکی از بنیانگذاران شرکت سرمایهگذرای اینفودرایور (Infodriver)، در مورد دبی اظهار داشته:
«دبی بسیار دوستدار حوزه رمزارزها و بلاکچین است؛ شما به راحتی میتوانید یک شرکت رمزارزی را در منطقه آزاد DMCC با مالیات صفر راهاندازی کنید. همچنین رویدادهای زیادی وجود دارد که دولت از آنها حمایت میکند و خرید خودرو یا ملک با رمزارز نیز در آن آسان است.»
همبنیانگذاران شرکت سرمایهگذرای اینفودرایور (Infodriver)، کِریل میشانین (Kirill Mishanin)
علاوه بر کنفرانسها، چندین رویداد رمزارزی دیگر نیز وجود داشته که برخی از آنها به شکل غیررسمی و برخی دیگر از جلسات به صورت خصوصی، از مهمانیهای روی پشتبام گرفته تا سمینارهایی که توسط تیمهای محلی و بازدیدکننده بلاکچینی برگزار میشود، تشکیل شدهاند. از جمله این رویدادها نیز میتوان رویداد بلاکچینی خصوصی ایکاکس (EcoX) را مثال زد که هر هفته در یک سالن به سبک اسپیکیزی (بارهای مشروبات الکلی قاچاق که در زمانهای بسیار دور غیرقانونی بودند) در هتل کانرَد (Conrad) برگزار میشود.
بر خلاف دیدگاه کلیشهای هکرهای کلیشهای سیلیکون ولی که کسبوکارها را از اتاقهای خوابگاه کالج خود راهاندازی میکنند، بهعنوان یک شهر تجاریمحور، روایتهای پیرامون اهداف سیاسی ادراک شده رمزارز عمدتاً وجود ندارد. متأسفانه، یک جوان ۲۰ ساله ایده آلیست که کالج را ترک می کند با یک تی شرت هودی یا گرافیکی با نبرد سختی روبرو می شود که باید در اینجا جدی گرفته شود.
از آنجا که دبی ، یک شهر کسبوکار محور است، روایتهای پیرامون اهداف سیاسی حوزه رمزارزها که برای این شهر تصور شده نیز بر خلاف دیدگاه برنامهنویسان کلیشهای سیلیکون ولی، عمدتاً واقعیت ندارند. متأسفانه، یک جوان ۲۰ ساله ایدهآلیست که با یک هودی و یا تیشرت گرافیکی کالج را ترک میکند، برای جدی گرفته شدن در اینجا، با مسیر سختی روبرو خواهد شد.
پروژهها و شرکتها
امارات تعدادی مناطق آزاد (مکانهایی که افراد غیر بومی و غیر مقیم میتوانند برای دریافت ویزا و مجوزهای تجاری، به راحتی شرکتهای کاملاً متعلق به خود را ایجاد کنند) را اداره میکند. DMCC نیز یکی از همین مناطق آزاد است که علاوه بر مسافران معمولی خود در زمینه تجارت طلا، الماس، چای و قهوه، از یک مرکز اختصاصی رمزارزی در برج مجلل الماس مشرف به دبی مارینا هم میزبانی میکند. در اینجا، شرکتهای بلاکچینی مالیاتی نمیپردازند و به راحتی میتوانند برای مالکان، کارمندان و خانوادههای آنها ویزای اقامتی این شهر را تهیه نمایند.
DMCC در اوایل سال ۲۰۲۱، قراردادی مبتنی بر ساخت یک پالایشگاه فلزات گرانبها به مساحت ۱۰۰ هزار فوت مربع را امضا نمود که بنا دارد تا از بلاکچین، برای ردیابی فرآیند تولید و پخش فلزات گرانبها در غالب استیبلکوینهایی از جمله گلدکوین (GoldCoin)، سیلورکوین (SilverCoin)، پلاتینویومکوین (PlatinumCoin)، پالادیومکوین (PalladiumCoin) و رادیومکوین (RhodiumCoin) استفاده کند. لازم به ذکر است، این استیبلکوینها بر روی شبکه اتریوم ساخته شدهاند و هر واحد از آنها معادل با یک گرم از فلز گرانبهای مربوطه است.
در حال حاضر در شهر دبی ، بیش از ۴۰۰ کسبوکار رمزارزی وجود دارد و این در حالی است که مدیرعامل DMCC، احمد بن سُلَیم (Ahmed Bin Sulayem)، انتظار دارد که این تعداد تا سال ۲۰۲۳ به بیش از هزار کسبوکار افزایش یابد. این دیدگاه توسط مروان الزارونی (Marwan Al Zarouni)، مدیر عامل مرکز بلاکچین دبی (که این شهر را به عنوان یک شهر طرفدار بلاکچین که مایل به ایجاد مقررات مطلوب برای این صنعت بوده تعریف میکند) نیز بسیار مورد تأیید قرار گرفته است:
«پنج سال پیش، کسی را نمیدیدید که برای انجام یک تجارت رمزارزی به دبی بیاید. […] ما ذهنی باز داریم و مایلیم قوانین را به طور منطقی تغییر دهیم.»
مدیر عامل مرکز بلاکچین دبی، مروان الزارونی (Marwan Al Zarouni)
سازمان مرکز تجارت جهانی دبی (DWTCA) یکی دیگر از مناطق آزادی است که مقررات خاصی را برای کمک به جذب شرکتهای درگیر در تجارت رمزارزها وضع نموده و مریم السویدی (Maryam Al Suwaidi)، مدیر عامل سازمان اوراق بهادار و کالای امارات متحده عربی نیز در این باره اظهار داشته که «DWTCA به دنبال پشتیبانی از کسبوکارهایی است که بر پایه فناوریهای بلاکچینی و رمزارزی ایجاد شدهاند».
دبی، مقر بسیاری از شرکتهای رمزارزی از جمله صرافی بیتاوسیس (BitOasis) با میدچینهایی (MidChains) است که در نزدیکی ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی، واقع شدهاند. به گفته اولا دودین (Ola Doudin)، مدیر عامل بیتاوسیس، این صرافی، اخیراً نیز با نیروی پلیس دبیبرای ایجاد مقررات ایمنی در مورد سرمایهگذاریهای رمزارزی در منطقه همکاری کرده است.
زیرساختهای مالی
علاوه بر مالیات شرکتی برابر با صفر، نرخ مالیات شخصی برای ساکنان دبی نیز بر روی تمام درآمدها، صرف نظر از اینکه در دبی یا جاهای دیگر به دست آمده باشد، صفر است. در حالی که این امر، دبی را به بهشتی برای تقریباً تمام تریدرهای رمزارزی تبدیل میکند، این موضوع برای شهروندان ایالات متحده که یکی از تنها کشورهایی است که بر درآمد جهانی شهروندان غیر مقیم نیز مالیات دریافت میکند، زیاد صدق نمیکند.
از آنجایی که مالیات وجود ندارد، مفاهیمی مانند اظهارنامه مالیاتی نیز در این شهر کمتر به گوش میخورند. لازم به ذکر است که اگرچه افراد در اینجا، هیچ تعهدی برای گزارش فعالیتهای تجاری خود ندارند، طبیعتاً شرکتها ملزمند که حسابهای نزد خود را مطابق با قوانین منطقه آزادی که در آن ثبت شدهاند، حفظ نمایند.
همچنین، مالیات بر ارزش افزوده ۵ درصدی که توسط شرکتهای بومی امارات که جزو مناطق آزاد نیستند دریافت میشود، تنها استثنای مربوطه است و حتی در این مورد نیز، افراد غیر مقیم میتوانند پس از خروج از منطقه، مالیات پرداختی خود را بازدریافت کنند. گفتنی است، هر دلار آمریکا نیز برابر است با ۳.۶۷ واحد پولی امارات متحده عربی یعنی درهم.
در دبی ، تعداد اندکیی بانک محلی نیز فعالیت میکنند که البته ایجاد حسابها در آنها به طور کلی برای گردشگران امکانپذیر نیست. فقدان مالیات این کشور همراه با قوانین سختگیرانه رازداری بانکی و فرصتهایی برای ساختارهای شرکتی فراساحلی از دلایلی است که امارات متحده عربی را به طور موقت در بازه سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹، به فهرست بهشتهای مالیاتی اتحادیه اروپا اضافه نمود.
در ماه مارس سال ۲۰۲۱، دولت امارات از تلاشی برای دریافت بازخورد عمومی در مورد قوانین رمزارزی، به ویژه در مورد صدور توکنهای بهادار خبر داد.
در کجا میتوان از رمزارزها استفاده نمود؟
کیکلب (Kiklabb)، منطقه آزادی است که مشتریان آن میتوانند برخی فضاهای اداری را در کشتی تفریحی-تاریخی ملکه الیزابت دوم (که اکنون در دبی لنگر انداخته) اجاره کنند و این امر در اینجا، با پرداخت از طریق بیتکوین، اتر و تتر نیز قابل انجام خواهد بود.
در دبی همچنین، قایق تفریحی-ویآیپی ایلایت (Elite VIP) نیز BTC را با عنوان یک روش پرداختی مناسب برای «افرادی که میخواهند هزینههای سفر خود را خصوصی نگه دارند» توصیف میکند. حتی فروش قایقهای بادبانی در ازای بیتکوین نیز در این شهر بیسابقه نیست.
بازدیدکنندگانی که میخواهند با لامبورگینی یا رولز رویس خود در جاده شیخ زائد رانندگی کنند، میتوانند به سایت OneClickDrive مراجعه کنند که تقریباً هر نوع وسیله نقلیهای را میتوان با استفاده از رمزارزها در آن اجاره کرد. همچنین کسانی که قصد دارند اقامت طولانی مدتی را در این شهر تجربه کنند نیز میتوانند وسیله نقلیه خود را از سایت Export A Car، که ادعا میکند هر رمزارزی را در ازای فروش وسایل نقلیه خود (از آئودی ۲۰۰۱ گرفته تا مکلارنها و پورشههای جدید) خواهد پذیرفت، خریداری کنند. سایت JetFinder نیز حتی برای کسانی که هزینه خدمات جت خصوصی خود را با بیتکوین یا اتر پرداخت میکنند، تخفیفهایی را در نظر گرفته است.
گفتنی است که در سال ۲۰۱۹، یک دستگاه خودپرداز بیتکوین که امکان خرید ناشناس با پول نقد را فراهم میکرد، در هتلی در محله ساحل جُمیرا نصب شده بود که البته، پس از عدم موافقت مقامات به واسطه فقدان الزامات KYC در آن، تنها پس از یک هفته از محل برداشته شد. به گزارش سایت ردیاب خودپردازهای رمزارزی، Coin ATM Radar، اکنون تنها یک دستگاه خودپرداز در این شهر فعال است.
آموزش و یادگیری
مرکز بلاکچین دبی ، از آنجا که در سال ۲۰۱۸ توسط شخص حاکم دبی ، شیخ محمد بن راشد آل مکتوم افتتاح شد، از نفوذ بسیاری در دولت برخوردار است. این مرکز که بیش از هر چیز فعالیت خود را به کمک به شرکتها در پذیرش بلاکچین اختصاص داده، یک برنامه آموزشی با ارائه گواهینامههایی را ارائه میدهد که از طریق آن دانشجویان میتوانند پس از شرکت در یک آزمون، که بر اساس ۴۵ ویدیو درباره برخی موضوعات مربوط به هر حوزه تهیه شده، گواهی توسعه حرفهای مستمر مربوط به آن حوزه خود را به دست آورند.
دانشگاه دبی نیز همچنین یک برنامه آموزشی دیپلم حرفهای ۱۲۰ ساعته را در زمینه مبانی و توسعه بلاکچین ارائه میدهد که به طور خاص، مبتدیان و تازهواردان این حوزه را هدف قرار داده است. دانشگاه والونگونگ (Wollongong) در دبی نیز به طور مشابه یک برنامه آموزشی پنج روزه را برای توسعهدهندگان بلاکچین ارائه کرده است.